Onderdak

Een onderdak is een onderdeel bij iedere moderne dakconstructie. Het zorgt voor bescherming van het dak en energieprestatie van de woning.

Wat is een onderdak?

De functie van een onderdak is het bieden van bescherming tussen de dakbedekking en het isolatiemateriaal. Het beschermt de dakbedekking en het isolatiemateriaal tegen vocht, wind en stof.

Een onderdak wordt ook wel verward met dampschermen. De vergelijking is onterecht, omdat beide op hun eigen manier een beschermingsdoel hebben tegen indringend vocht. Een dampscherm houdt damp vanuit de binnenzijde van de woning tegen. Dit is de warme kant van de isolatie. Een onderdak houdt het vocht van buiten tegen. Denk aan insijpelend regenwater of stuifsneeuw. Echter is een onderdak gewoon damp doorlatend. Dit is belangrijk voor de isolatie, zo kan vocht via het onderdak nog verdampen.

Waaraan moet een goed onderdak voldoen?

Een onderdak moet zijn:

1) Waterdicht
De onderdak materialen zijn zodanig gefabriceerd om geringe hoeveelheid water, die eventueel door de dakbedekking heen weet te dringen, alsnog te laten afvoeren door de dakgoot. Denk aan stuifsneeuw of een defecte dakpan. Het onderdak is in staat om ongeveer 2% van de totale hoeveelheid neerslag die op het dak terecht komt op te vangen. Indien er meer water doorkomt naar de dakbedekking kan dit problemen veroorzaken, zoals een lekkage.

2) Luchtdicht/winddicht
Een ander belangrijk punt is luchtdichtheid. Er mag zo min mogelijk energie verloren gaan. Het onderdak moet dus beschermd zijn tegen wind. Het onderdak moet zodanig gemonteerd worden dat de zojuist genoemde problemen niet ontstaan en er geen sprake is van luchtlekken.

3) Damp-open
Enerzijds moet een onderdak winddicht zijn, maar anderzijds weer damp-open zijn. Het is namelijk belangrijk dat vocht wat in het isolatiemateriaal terechtkomt de kans moet kunnen krijgen om naar buiten toe te verdampen. Anders veroorzaakt dat vocht voor vocht in het isolatiemateriaal. Het materiaal van een onderdak moet dus bestaan uit een damp doorlatend folie of een damp doorlatend plaatmateriaal.

Soorten onderdaken

Onderdaken kun je vinden in verschillende soorten en van verschillende materialen. We kunnen onderscheid maken tussen twee soorten onderdak: folies en plaatmateriaal.

1) Folie als onderdak
Onderdak folies worden gemaakt van polyethyleen, polyester of polypropyleen. De stevigheid wat het materiaal heeft is te danken aan de kunststof vezels die eraan toegevoegd zijn. Tevens worden folies ook voorzien van een extra wapeningslaag. Dit verkleint de kans op scheuren. Een goede onderdak folie is voorzien van microperforaties. Dat maakt dat het dak damp-open wordt.

• Voordelen van een onderdak folie is: het heeft een gunstige prijs, het is makkelijk aan te brengen en het is makkelijk te vervoeren
• Nadelen van een onderdak folie is: er is kans op scheuren (perforatie), het is minder strak aan te brengen

2a) Half stijve kunststof platen
In de meeste gevallen worden half stijve kunststof platen van synthetische materiaal gemaakt. Het synthetisch materiaal is een combinatie van polypropyleen en polyethyleen. Ze kunnen zowel enkelzijdig als dubbelzijdig voorzien worden van microperforaties, wat ervoor zorgt dat de platen damp-open worden.

• Voordelen van half stijve kunststof platen: het is stevig, het is goedkoper dan stijve isolatieplaten, het heeft isolerende eigenschappen, het materiaal is licht en het is eenvoudig te installeren
• Nadelen van half stijve kunststof platen: het kan voorkomen dat het doorbuigt bij het aanbrengen van isolatie via de binnenzijde

2b) Vezelcement platen (stijve onderdak platen)
Wordt gemaakt van kunststof vezels (natuurlijke vezels en Portland cement). Vezelcement platen zijn sterke onderdak platen die damp doorlatend zijn en een lange levensduur hebben. De legging van de vezelcement platen verloopt overlappend. Hoe hoger de dakhelling, hoe groter de overlap. De zijdelingse naden worden afgewerkt met een speciale dichtingstape.

• Voordelen van vezelcement platen: sterk materiaal, kans op scheuren minimaal, goed dampdoorlatendheid, geschikt voor dakhellingen vanaf 5°, het is goedkoper dan houtvezelplaten, geschikt als nooddak bij renovatie doordat het tot wel een maand blootgesteld kan worden aan regen en wind
• Nadelen van vezelcement platen: het isoleren gaat een stuk minder dan bij houtvezelplaten en het is duurder dan onderdak folie

2c) Houtvezelplaten (stijve onderdak platen)
Houtvezelplaten worden gemaakt van houtvezel wat afkomstig is van zaagafval. Denk aan fabrieken en boomzagerijen. Er kan nog stoffen als bitumen, latex, paraffine of polyurethaanlijm worden toegevoegd aan houtvezel. Een houtvezelplaat heeft een tand- en groefverbinding waardoor de groeven niet afgedicht hoeven te worden. Het materiaal kent een natuurlijke krimp- en uitzettingsvermogen.

• Voordelen houtvezelplaten: het is milieuvriendelijk, het heeft een hoge dampdoorlatendheid, heeft een goede warmteopslag, het materiaal kan 3 tot 12 maanden blootgesteld worden aan regen en wind, geschikt als nooddak bij een renovatie
• Nadelen houtvezelplaten: het is duurder dan folie of kunststof platen, geschikt voor dakhellingen vanaf 15°

Onderdak prijs

De prijs voor onderdak is afhankelijk van een aantal factoren. Denk aan de bereikbaarheid van het dak, de totale oppervlakte, maar ook het gekozen materiaal. Gemiddeld ligt de prijs tussen €10 en €16 per m2. De prijs is exclusief plaatsingskosten door een dakdekker.